قالی‌بافی در مود: روایت رنگ و نخ و هنر زنانه

روستای مود، در نزدیکی شهرستان بیرجند، یکی از کهن‌ترین مراکز قالی‌بافی در ایران است. این روستا با نام قالی‌های نفیس و دست‌بافت‌های ظریفش شناخته می‌شود؛ قالی‌هایی که نه تنها زینت‌بخش خانه‌های ایرانی‌اند، بلکه در بازارهای جهانی نیز طرفداران خاص خود را دارند.

قالی مود با طرح‌های اصیل و رنگ‌بندی‌های متنوع، یکی از شناخته‌شده‌ترین نمونه‌های قالی خراسان جنوبی است. نقش‌های معروف این قالی‌ها شامل ترنج و لچک، گل فرنگ، و بند قبا هستند. آنچه قالی مود را خاص می‌کند، استفاده از پشم مرغوب، رنگ‌های گیاهی و گره‌های متراکم و ریز در بافت آن است.

در این منطقه، قالی‌بافی نه فقط یک هنر، بلکه شیوه‌ای از زندگی زنان روستا است. از نوجوانی، دختران یاد می‌گیرند چگونه دار قالی را ببندند، نقشه بخوانند و با دستان خود دنیایی از نقش و رنگ خلق کنند. هر فرش، داستانی از زندگی و احساسات بافنده‌اش را در دل دارد.

با وجود چالش‌هایی نظیر گرانی مواد اولیه، کمبود بازار فروش مستقیم، و مهاجرت نسل جوان به شهرها، قالی مود همچنان زنده است. تلاش‌هایی برای ثبت جهانی قالی مود و حمایت از کارگاه‌های بافت محلی در جریان است، چرا که این هنر، نه تنها یک منبع درآمد، بلکه نماد هویت و اصالت منطقه به شمار می‌رود.

قالی مود، تنها یک کف‌پوش زیبا نیست؛ سندی است از ظرافت، صبر، و هنرمندی زنانی که در سکوت روستا، جهانی از زیبایی می‌تنند.